Labels

Monday, February 12, 2018

दिव्याचा हव्यास हवा...

आताच एका ग्रुपवर एक पोस्ट वाचली (आजकाल असलेला नव्या content चा अभाव हा विषय). त्यावर काही कमेंट लिहीत होतो पण लिहिता लिहिता फारच मोठी झाली आणि असं लक्षात आलं की कंमेंट पेक्षा स्वतंत्र पोस्ट केलं तर काही उत्तम, नव्या content च्या शोधात असणाऱ्या रसिकांना माझ्या कडे असलेल्या काही संकलनाचा उपयोग होईल, म्हणून वेगळं पोस्ट करतो आहे.

कदाचित पूर्वीइतकी येत नसतील, पण आजही अनेक उत्तमोत्तम गाणी येतात. त्यांना प्रसिद्धी कधी मिळते कधी मिळत नाही. उदाहरणं द्यायची झाली तर सलील कुलकर्णी यांनी मध्यंतरी काही गाणी केली, मीरेवर केलं, कौशिकी चक्रवर्ती आणि महेश काळे यांचं द्वंद्वगीत 'गायेजा' हे काहीशा पाश्चात्य ढंगात केलेलं पण पूर्णपणे शास्त्रीय रागदारीवर आधारित... त्यांनीच संगीतबद्ध केलेली ना. घ. देशपांडे यांची 'तुझ्यासाठी' कविता, त्यांच्या मुलाला घेऊन केलेलं 'दूर कुठेतरी पहाटतो सूर्य' ही सुधीर मोघेंची कविता, १०० गायकांना घेऊन केलेलं 'हे गजवादन' हे गाणं... शिवाय त्यांनी गेल्यावर्षी २५ हून अधिक भागांची कवितेचं गाणं होताना ही अतिशय सुंदर मालिका YouTube वर सादर केली. आता यावर्षी २७ फेब्रुवारी (मराठी भाषा दिन) पासून त्यांचा एक नवीन उपक्रम सुरू होतो आहे ज्यात ते नवीन गायकांचा शोध घेऊन त्यांच्या आवाजात गाणी करणार आहेत. आपण म्हणता त्याप्रमाणे नवीन गायकांना 'स्वतःचं' असं गाणं मिळावं हाच या उपक्रमामागचा हेतू आहे.
अभिनेत्री मधुराणी गोखले-प्रभुलकर या त्यांच्या 'कवितेचं पान' या वेब सीरिजमध्ये वेगवेगळ्या क्षेत्रातल्या मान्यवरांना बोलतं करून जुन्या नव्या कवितांचा अनौपचारिक कार्यक्रम सादर करतात.
आणखी एक उदाहरण द्यायचं तर YouTube वर 'Dattaprasad Ranade' असा सर्च दिला तर त्यांनी चाली दिलेल्या आणि गायलेल्या अनेक सुंदर हिंदी-मराठी गझला (मिर्झा गालिब पासून वैभव जोशींपर्यंत नव्याजुन्या दोन्ही) ऐकायला मिळतील.
नव्या पिढीचा संगीतकार-गायक जसराज जोशी याने double seat चित्रपटाला फार सुंदर संगीत दिलं होतं, गंधार संगोराम यानेही 'उबंटू' चित्रपटाला असंच अप्रतिम संगीत दिलं होतं. जसराज जोशीनेच ग्रेस यांच्या 'निळाई' आणि अशा अनेक कवितांना अतिशय मधुर अशा चाली दिल्या आहेत (याला आपण हृदयनाथ मंगेशकरांचा वारसा पुढे नेणं नाही म्हणू शकत का ?).
Youtube वरच Spill Poetry सारखे अनेक Channels आहेत जे नवीन कवींना स्वतःच्या कविता सादर करायची संधी देतात.
'आयुष्यावर बोलू काही'ची लोकप्रियता मी वेगळ्याने सांगायची आवश्यकता नाही.
संगीतकार कौशल इनामदार हेही अनेक नवीन गाणी करत असतात.
'सूर नवा ध्यास नवा' किंवा टीव्हीवरच्या तत्सम कार्यक्रमांना आणि प्रथितयश गायकांच्या जाहीर कार्यक्रमांना जास्त लोकप्रियता मिळत असल्यामुळे आपल्याला Original Content नाही असं वाटतं. शेवटी आपल्या मानण्यावर आणि आपल्या उत्तमोत्तम गोष्टी स्वतः शोधून ते ऐकण्याच्या, पाहण्याच्या इच्छाशक्ती आणि मेहनतीवर अवलंबून आहे. फेसबुक, YouTube, WhatsApp अशा माध्यमांचा उपयोग केवळ Gossiping किंवा भुवया उडवणाऱ्या मुलामुलीचे थिल्लर Video आणि Meme Viral करण्यासाठी करायचा की बा. भ. बोरकर त्यांच्या 'स्वर्ग नको सुरलोक नको' कवितेत म्हणतात त्याप्रमाणे 'दिव्याचा हव्यास हवा'साठी करायचा हे प्रत्येकाने आपापल्या मोबाईलवर ठरवावं 😊
इति अलम् 🙏🏼

(आपल्याला माहीत असल्यास आपणही असा नवा कन्टेन्ट सांगावा म्हणजे माझ्याही माहितीत भर पडेल.)

आपल्यासारखाच आपल्यातलाच एक रसिक
कौस्तुभ दीक्षित

Wednesday, February 7, 2018

किल्ला



भव्यतेच्या खुणा अभिमानाने मिरवलेला एक किल्ला
आज भग्नतेचं अस्तित्व नाईलाजाने वागवतो आहे.
इथे वावरलेल्या कुण्या सम्राट/महाराजाच्या जाम्यानिम्याच्या आठवणी घेऊन
आज कुणी येईल म्हणून वाट पाहतो आहे.
की त्याला सांगेन इथलं गतवैभव,
पोवाडे गाईन त्या कोण्या शासकाचे,
इथल्या अभेद्यपणाच्या कथा सांगताना बुरुजावर वाढलेल्या गवताच्या सळसळण्यातून  रोमांचित होईन,
एखादा खडक कोसळल्यावर जणू तोफांचे आवाज कानात घुमतील
इथला कण अन् कण ऐतिहासिक पदस्पर्शाने पुनित होईल,
आणि मी असा माझ्या जीर्ण गात्रांत प्राण फुंकून जगाला ओरडून सांगेन की “होय, हा पहा मी अजूनही काळाचे व्रण मिरवत उभा आहे”....
पण त्या किल्ल्याचं वाट पहाणं काही संपत नाही.
आजही वाट पहात राहतो कुणी येईल याची,
पण इथल्या गावकऱ्यांनाच या किल्ल्याचा इतिहास माहीत नाही !
त्यांना ‘टेकडी’ म्हटल्यावर कळतं, कुणी ‘किल्ला’ म्हटलं की एकमेकांची तोंडं बघत बसतात.
‘अतिपरिचयात् अवज्ञा’ दुसरं काय….
किल्ला आजही वाट बघतो आहे,
पण पुरातत्व विभागाच्या एका जीर्ण पाटीशिवाय त्याच्या नशिबी दखल घेणारं कोणी आज तरी नाहीये.
घोड्यांच्या टापा आणि तोफांच्या कानठळ्या घुमलेल्या इथल्या जमिनीच्या नशिबी आज फक्त गवत-झुडपांची हलकी सळसळ आहे.
युगप्रवर्तक पराक्रमांच्या गाथा कोरलेले स्तंभ-शिलालेख आज कोरीव कामांतून आजच्या काळातल्या प्रेमकथा सांगत आहेत....
कदाचित काही वर्षांनी जमीनदोस्त झाल्यावर पुन्हा कधी उत्खनन झालंच तर इतिहासकार इथल्या पराक्रम आणि प्रेम यांच्या सहअस्तित्वाच्या कथा सांगतील.
मग किल्ला पुन्हा एकदा खिन्न हसेल,
ऊन-पाऊस-वारे-ऋतू झेलत त्याचं वाट पाहणं चालूच राहील,
आणि तिथे काळ नामक कुणी (खल)नायक छद्मी हसेल,
फक्त माणसांनाच नाही, किल्ल्यालाही प्राक्तन असतं...

-कौस्तुभ
४ फेब्रुवारी २०१८