मैत्री म्हणजे काय

मैत्री म्हणजे काय

एकाची साद सगळ्यांचा प्रतिसाद

कट्टयाच्या साक्षीने कटिंगचा आस्वाद



मैत्री म्हणजे काय

शिवाजी पार्कच्या कट्ट्यावर गप्पांची मैफिल

वेळेचं भान नाही सारेच गाफील



मैत्री म्हणजे काय

मोठ्या मोठ्या प्लॅन्सच्या बड्या बड्या बाता

वडापाव फ्रँकीनंतर आईस्क्रीम खाता खाता



मैत्री म्हणजे काय

पास व्हा किंवा नापास व्हा सगळ्यांना हवी पार्टी

एक नंबरची नालायक आहेत सगळी कार्टी



मैत्री म्हणजे काय

नोट्सच्या झेरॊक्स आणि असाइनमेण्ट्स कॊपी

अभ्यासाची ही पद्धत आहे खूप सोपी



मैत्री म्हणजे काय

कॊलेजला दांडी किंवा  लेक्चर बंकिंग

नाक्यावर उभं राहून रोजचं 'साइटसीइंग

'

मैत्री म्हणजे काय

गुपचूप बघितलेला दुपारचा पिक्चर

घरी कळल्यावर  मिळालेलं लेक्चर



मैत्री म्हणजे काय

एकमेकांना जोडणारा विश्वासाचा सांधा

दुःखामध्ये रडायला हक्काचा खांदा



मैत्री म्हणजे काय

फेसबुकने जोडलेली मैत्रीची गॅप

इन्स्टंट गप्पांसाठी मोबाईलवर व्हॊट्स्-ऄप



मैत्री म्हणजे काय

अध्यात्मिक ते रोमँटिक सगळ्या विषयांवर गप्पा

प्रत्येकासाठी जपलेला मनातला एक-एक कप्पा



मैत्री म्हणजे असतं अजूनही बरंच काही

लिहित बसलो सगळं तर जागा पुरणार नाही



एवढं सगळं असताना आणखी वेगळं काय हवं

आयुष्याच्या क्षितिजावरती रोज दोस्तीचं रूप नवं

सागराच्या लाटा

ही मी केलेली एक कविता : दिनांक २२ ऑगस्ट २००४ रोजी केलेली. दिल्ली बालभवनच्या 'बालश्री ' पुरस्काराच्या Zonal Round साठी मुंबईतून (Local Round मधून)माझी निवड झाली होती होती. त्याची तयारी माझ्याकडून मुंबईच्या जवाहर बालभवनच्या थरवळ बाई करून घेत होत्या. सरावासाठी त्यांनी मला 'सागराच्या लाटा' हा विषय दिला. तेव्हा केलेली ही कविता. यानंतरही मी अनेक कविता केल्या. ज्यांनी ऐकल्या त्यांना त्या आवडल्याही. पण माझ्या दृष्टीने ही कविता मी आतापर्यंत केलेल्या कवितांपैकी सर्वोत्कृष्ट कविता आहे. 'बालश्री' साठी अत्यावश्यक अशी Creativity या कवितेत मला दिसते. समुद्राच्या लाटांकडे या कवितेत मी एका वेगळ्याच नजरेने बघितलंय असं मला वाटतं.

खडकावर एका बसलो होतो शून्यात नजर लावली होती

समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली होती

उसळत होत्या लाटा अन् फुटत होत्या त्यांना वाटा

जिकडेतिकडे पसरल्या होत्या सूर्यास्तावेळच्या तांबूस छटा

हे सगळं बघताना मनात विचारांची वादळं उठली होती

समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली होती

उसळताना या लाटांना सांगा काय वाटत असेल ?

आधी उसळणं मग मिसळणं हेच का लाटांचं जीवन असेल ?

पण लाटांना मदत करणं काही नव्हतं माझ्या हाती

समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली होती

समुद्राच्या लाटांनीच साकारलं होतं सूर्यास्ताचं सुंदर शिल्प

त्याच्या सौंदर्याबद्दल माझ्या मनात नव्हता विकल्प

ते शिल्प म्हणजे जणू होता एक मौल्यवान मोती

समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली होती

सावरकरांनी म्हटल्याप्रमाणे लाटा भूमातेचे धुतात चरण

मग त्यांचं आयुष्य क्षणभंगूर असण्याचं काय कारण ?

अशाप्रकारे लाटांची कणव मला वाटत होती

समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली होती

अरे मनुष्या, गतिमान रहा लाटांप्रमाणे तर तू खरा मनुष्य

खात्री देतो तुला की पावन होईल आयुष्य

मनात उठणारी विचारांची वादळं आता शमू लागली होती

तरीसुद्धा, समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली होती

खडकावरून उठलो तो लाटांपासून प्रेरणा घेऊनच

जीवनात काहीतरी करून दाखवण्याचं माझ्या मनी ठरवूनच

मला पाठिंबा दर्शवण्यासाठीच जणू तेवढ्यात मोठी लाट उसळली

पुन्हा एकदा, समोर पसरलेल्या अथांग सागरावर दृष्टी माझी खिळली

विराट कोहली, क्रिकेट आणि खिलाडूवृत्ती-सभ्यपणा वगैरे…

नुकतंच IPL6 मधल्या Mumbai Indians vs Royal Challengers Bangalore मॅचमध्ये प्रत्यक्ष क्रिकेटनंतर इतर बरंच काही झालं. RCBचा कर्णधार विराट कोहलीने Mumbai Indiansच्या अंबाती रायुडूला Runout करताना त्यावेळी अजाणतेपणी का होईना गोलंदाज R. विनय कुमारचा पाय रायुडूच्या बॅटला लागल्यामुळे रायुडू Runout झाला. त्यावेळी खिलाडूवृत्ती दाखवून कर्णधार कोहलीने स्वतः पुढाकार घेऊन रायुडूला परत बोलावणं हे मुंबईच्या पाठीराख्यांना अपेक्षित होतं. पण त्याने तसं केलं नाही. त्यामुळे कोहली बॅटिंगला आल्यावर आणि Post-Match Presentationच्या वेळी मुंबईकरांनी त्याची हुर्यो उडवली. त्यावर प्रतिक्रिया व्यक्त करताना विराटने "ते बहुधा विसरलेत की मी भारतासाठीसुद्धा खेळतो" अशा आशयाचं विधान केलं. आणि याउपर आपल्या (रायुडूला परत न बोलावण्याच्या) निर्णयाचं समर्थन करताना "पंचांनी जर त्याला बाद ठरवलं होतं आणि त्यांना त्याला थांबवावसं वाटलं नाही तर मी का त्याला परत बोलवावं" असं बोलून हात वर केले.

यापैकी त्याचं पहिलं विधान म्हणजे 'लोका सांगे ब्रह्मज्ञान आपण कोरडे पाषाण' यातला प्रकार झाला. हे विधान करताना अगदी काहीच दिवसांपूर्वी Kolkata Knight Riders विरुद्धच्या सामन्यात बाद झाल्यानंतर प्रतिस्पर्धी कर्णधार गौतम गंभीरशी त्याने जी शाब्दिक चकमक केली होती ती बहुधा तो विसरला असावा. त्यावेळी गंभीरही भारतासाठीच खेळतो हे तो विसरला असावा. आता हे विसरणं genuine होतं की सोयीस्कर होतं हे तो स्वतःच जाणे. कारण आपली मतं आणि विचार सोयीस्कररीत्या विसरणं हे राजकारणात आपण बघतोच आजकाल. हाही तसाच प्रकार झाला.

त्याचं दुसरं विधान "पंचांनी जर त्याला बाद ठरवलं होतं आणि त्यांना त्याला थांबवावसं वाटलं नाही तर मी का त्याला परत बोलवावं" हे. यातल्या "का बोलवावं" याचं उत्तर म्हणजे खिलाडूवृत्ती ज्याच्याशी त्याचा सुतराम संबंध नाही. कारण मैदानावरची विराट कोहलीची प्रतिमा एक असभ्य खेळाडू अशीच आहे. त्यामुळे त्याने ती खिलाडूवृत्ती दाखवावी ही अपेक्षा बाळगणं म्हणजे राहुल द्रविड 'हेलिकॉप्टर शॉट' मारेल अशी अपेक्षा ठेवण्यासारखं आहे.

आता राहता राहिलं ते म्हणजे प्रेक्षकांनी अशी Extreme प्रतिक्रिया देऊन आपला निषेध व्यक्त करणं योग्य होतं का ? मुंबईकर प्रेक्षकांच्या  या वर्तनावर 'Shame on you Mumbai Crowd', 'You gotta feel bad for this guy (this guy म्हणजे कोहली)' , 'Even Sachin Tendulkar was booed here' अशा अनेक प्रतिक्रिया व्यक्त झाल्या. काहींनी तर मराठी-अमराठी वादाचा संबंधही याच्याशी जोडला. अर्थात शेवटी सगळा 'मुखमस्तीति वक्तव्यम्" हाच न्याय (हा Blog सुद्धा !!).  प्रेक्षकांची ही प्रतिक्रिया टोकाची आहे असं मानून सगळा दोष त्यांच्यावर ढकलला तरी त्यातून कोहलीच्या वागण्याचं कुठल्याही प्रकारे समर्थन होऊ शकत नाही. वर्षभरापूर्वी ऑस्ट्रेलिया दौऱ्यात प्रेक्षकांकडे बघून याच कोहलीने असभ्य इशारे  केले होते. त्यामुळे 'करावे तसे भरावे' ह्या न्यायाने आज he got the taste of his own medicine.

कोहलीने आपल्या प्रतिक्रियेत INDIA वगैरे शब्द वापरल्यामुळे अनेकांचा (एरवी कधीही जागृत न होणारा) देशाभिमान जागृत झाला आणि त्यांनी त्याच्या समर्थनार्थ बाह्या सरसावल्या. कारण आपल्याकडे देश, राष्ट्र असे शब्द कोणी वापरले की सगळ्यांना स्फुरण चढतं. आज त्याचं समर्थन करणारे हेच ५-६ वर्षांपूर्वी महेंद्रसिंग  ढोणीचा असाच उदोउदो करत होते. ढोणीलाही नंतरच्या अपयशांमुळे याच लोकांच्या रोषालाही सामोरे जावे लागलं. अर्थात या सगळ्यातून विराट कोहली काही बोध घेईल असं वाटत नाही.

भावी कर्णधार म्हणून आज कोहलीकडे पाहिलं जातं. त्याचं क्रिकेट कौशल्य अप्रतिम आहे हे सांगायला मी कोणी क्रिकेट तज्ज्ञ असायची गरज नाही. पण जर त्याला खरंच एक great leader व्हायचं असेल तर त्याने आपल्या स्वभावातला आक्रमकपणा माजी कर्णधार सौरव गांगुलीसारखा योग्य ठिकाणीच वापरावा. उगाच त्याचं उठसूट प्रदर्शन करत हिंडू नये. हे सगळं बघितलं की खरंच सचिन तेंडुलकर , राहुल द्रविड, महेंद्रसिंग ढोणी, अॅडम गिलख्रिस्ट यांच्या सभ्यपणाचं आणि शांतपणाचं कौतुक वाटतं. 'Cricket is a gentlemen's game' या वाक्याला जागणारे हे लोक. ही वृत्ती यांच्याबरोबरच लोप पावते की काय असं वाटण्यासारखी सध्या परिस्थिती आहे. कारण म्हातारी मेल्याचं दुःख आहेच पण काळ सोकावतोय याचं दुःख त्याहूनही जास्त आहे.